تپه سیلک ؛ خواستگاه تمدنی هفت هزار ساله - فروش برتر

حدود پنج هزار سال پیش از میلاد، مردم غارنشین فلات مرکزی ایران در پی دگرگونی هایی که از لحاظ آب و هوا و تشکیل مزارع به وجود آمد به دشت ها روی آوردند و زندگی تازه ای را شروع کردند. کهن ترین مردم دشت نشین، مردم محل سیَلْک نزدیک کاشان بودند که آثار زندگی ایشان در آنجا یافت شده است. محوطه باستانی تپه سیلک اولین تمدن شهرنشین در بخش مرکزی ایران است که در منطقه فین کاشان واقع شده و پیشینه ای هفت هزار ساله دارد. به گواهی تاریخ، تمدن مردمان تپه های سیلک مغلوب تمدن آریایی شد و تنها یادگارهایی از آن ها در لایه های گوناگون حفاری یافت شده است. از این محوطه میراث ارزشمند تاریخی نظیر قدیمی ترین خشت دست ساز، زیگورات سیلک و سفال های منقوش به دست آمده است.

موقعیت تپه سیلک

تپه سیلک

محوطه باستانی سیلک، در سه کیلومتری ضلع جنوبی غربی شهر کاشان و در سمت راست جاده کاشان به فین یعنی خیابان امیر کبیر واقع شده است. این محوطه از دو تپه شمالی و جنوبی یا همان گورستان الف و ب تشکیل شده که از هم دیگر 600 متر فاصله دارند. گورستان الف با قدمت 3500 ساله امروزه روی بلوار امیرالمومنین کشیده شده است. گورستان ب نیز با قدمت 3000 ساله در زیر باغ ها و مزارع کشاورزی ضلع غربی تپه قرار گرفته است.

کشف و کاوشهای باستانشناسی در تپه سیلک

کاوش های باستان شناسی در تپه سیلک

از زمان کشف و شروع کاوش ها در محوطه باستانی سیلک، بیش از 80 سال می گذرد. حوالی سال 1310 بود که جاری شدن سیل در زمین های کشاورزی کاشان، مقدمات کشف تمدنی بزرگ و چندهزار ساله را فراهم کرد. ابزارآلات و سفالینه هایی متفاوت با ابزارهای مکشوف قبلی پیدا شدند که حیرت و حس کنجکاوی همه را برانگیختند. تمدنی گمشده که هزاران سال از عوامل مخرب طبیعی در امان مانده بود، توجه جهانیان را به خود معطوف کرد و مشهور ترین باستان شناسان زمان را به ایران کشاند. رومن گیرشمن، باستان شناس موزه لوور پاریس، در رأس هیأتی، کاوش های خود را در منطقه شروع کرد و نتایج تحقیقاتش را در دو مجلد تحت نام سیلک کاشان به چاپ رساند.

اما در ابتدای دهه هشتاد کاوش های نوی هم در محوطه باستانی سیلک کاشان کلید خورد. این بار گروه کاوش به سرپرستی دکتر صادق ملک شهمیرزادی از سوی سازمان میراث فرهنگی ایران به منطقه فرستاده شد. این گروه که اعضای آن از کارشناسان ایرانی و خارجی در حوزه های مختلف گزینش شده بود، طی 5 فصل کاوش تا سال 1385 به نتایج نوی دست یافتند. این نتایج هم در کتاب هایی تحت عناوین مرتبط با سیلک کاشان به چاپ رسیدند.

در تپه سیلک چه چیزهایی یافت شد؟

آثار یافت شده در تپه سیلک

از هشتاد سال پیش تا کنون، حداقل شش دوره کاوش در این محوطه اجرا شده و هر بار اشیاء مختلفی از دل زمین بیرون کشیده شده است؛ از استخوان های مردگان و خانه های اقوام باستانی گرفته تا ظروف قدیمی، زیورآلات ارزشمند، کاشی، فلزات، سفال و ابزارآلات زندگی و کار. دیوارهای داخلی خانه ها را با گل اُخری رنگ و مردگان را در زیر کف اتاق ها، که فاقد آجر فرش یا سنگ فرش بود، دفن می کردند. از حالت استخوان های مردگان معین شد که اقوام باستانی ساکن در این منطقه، مرده های خود را به حالت چمباتمه در داخل قبر، همراه با اشیایی ارزشمند یا بی ارزش دفن می کردند.

تمدن در تپه سیلک چند هزار ساله اما به روز بوده است. از دیگر یافته های ارزشمند و مهم در کاوش های این منطقه، کشف دوک های نخ ریسی و سایر وسایل بافندگی است که نشان دهنده پیشرفته بودن صنعت نساجی در اقوام آن دوران است. بعلاوه با کوشش های دکتر ملک شهمیرزادی و گروه کاوش او، عبادت گاه باستانی تپه سیلک کاشان با دیوار های گل اندود کشف شد. امروزه چند اسکلت انسان و ظروف باستانی پیدا شده در این محوطه در موزه های خارج از ایران، مثل موزه لوور فرانسه در معرض بازدید قرار گرفته اند. بقیه آن ها نیز در موزه ملی ایران ، موزه باغ فین و موزه ای در کنار این مجموعه باستانی نگهداری می شوند.

تپه سیلک ، زیگورات و نیایشگاهی باستانی

تپه سیلک ، زیگورات و نیایشگاهی باستانی

تپه سیلک در حقیقت زیگورات یا نیایشگاه مردمان باستانی بوده که از گل رس و سفال ساخته شده است. زیگورات سبک معماری مذهبی ویژه ای است که در منطقه ایران و بین النهرین مرسوم بوده است و مطابق با آن، بنا به صورت برج مطبق هرمی شکل بنا می شد. تعداد 32 زیگورات در ایران و بین النهرین شناسایی شده است که به دوره های تاریخی از زمان اورنمو مؤسس سلسله اور تا زمان آشور بانیپال پادشاه آشور تعلق دارند. در ایران سه زیگورات شوش، هفت تپه و چغازنبیل وجود دارند و زیگورات سیلک چهارمین زیگورات کشف شده در فلات ایران است. از زمان کشف آن دیگر نباید بنای زیگورات را بنایی سومری تلقی نمود؛ بلکه می توان آنرا سبکی معماری فرض کرد که از مرکز فلات ایران برآمده است.

مردمشناسی ساکنان تپه سیلک بر اساس دورههای تاریخی مختلف

مردم شناسی ساکنان تپه سیلک

کشف بقایای مربوط به کوره های مخصوص ظروف سفالی و نیز سفالینه های یافت شده در محوطه باستانی سیلک، اطلاعات مردم شناسی بسیاری را از شش دوره ی تاریخی مختلف در اختیار باستان شناسان گذاشته است. نقوش هندسی، گیاهی و جانوری روی سفالینه های موجود در این تپه مربوط به دوره های تاریخی اول و دوم مربوط به هفت هزار سال پیش است. مردمان این دوره به کارهایی همانند شکار، کشاورزی و شبانی اشتغال داشته اند. در دوره سوم، نقوش انسانی به نقوش قبلی در سفالینه ها اضافه شد و صنعتگران سیلک توانستند نقره را از سنگ معدنش استخراج نمایند و اشیاء زینتی و زیورالات بسازند.

دوره چهارم مربوط به پنج هزار سال پیش را، شروع شهرنشینی مردمان این تپه می دانند. پیدایش نگارش و خط، تحول فرهنگی عظیمی در این دوره به شمار می آید. دوره پنجم در حدود سه هزار و 200 سال پیش، مربوط به مهاجرت مهاجران نو به سیلک است. مهم ترین فرهنگ این اقوام ساختن ظروف سفالی خاکستری رنگ است. دوره ششم هم با ظهور سفالینه هایی با شکل حیوانات و پرندگان و تزئینات مختلف و کاربرد تدفینی همراه بود.

اطلاعات بازدید از تپه سیلک

اطلاعات بازدید از تپه سیلک :

ساعت بازدید : از ساعت 9 تا 18:30 (در شش ماه اول سال) از ساعت 9 تا 16:30 (در شش ماه دوم سال)

قیمت بلیت : 2500 تومان

آدرس تپه سیلک : شهرستان کاشان، جنوب غربی فین، تپه سیلک

جهت دسترسی به تپه سیلک : برای دسترسی به این سایت باستانی می توان از کاشان به سمت فین رفت و از آنجا با طی کردن حدود سه کیلومتر در جهت جنوب غربی به تپه سیلک رسید. از آنجا که این محوطه باستانی به شهر بسیار نزدیک است، می توانید به وسیله تاکسی های درون شهری نیز خود را به تپه سیلک برسانید.

آیا شما هم دوست دارید سفری به خواستگاه هفت هزار ساله تمدن بشری داشته باشید؟ به نظرتان چنین سفری چقدر می تواند هیجان انگیز باشد؟ دیدگاه تان را در خصوص سفر به تپه سیلک با خبرنگاران در میان بگذارید.

منبع:سـفـرزون

منبع: دیجیاتور