آلزایمر همان فراموشی نیست

به گزارش فروش برتر، طبق گزارش آکادمی آلزایمر، حدود 6 میلیون نفر آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند و هر 70 ثانیه یک فرد جدید آلزایمر می گیرد.

آلزایمر همان فراموشی نیست

به گزارش، باور غلط دیگر این است که آلزایمر با فراموشی اشتباه گرفته می شود و بخشی طبیعی از پیر شدن به حساب می آید. این باور درست نیست. گاهی با بالا رفتن سن، قدرت حافظه کاهش پیدا می کند. اما کاهش حافظه مربوط به آلزایمر، کار های روزمره را هم شامل می شود و مشکل بسیار جدی تری است

نام این بیماری که این روز ها کابوس بسکمک از بزرگسالان شده است، با نام آلویز آلزایمر، پیوند خورده است، روانشناس آلمانی که برای نخستین بار در سال 1906 این بیماری را در زنی به نام آگوست دتر در آسایشگاهی در فرانکفورت تشخیص داد. آلزایمر در اصل بیماری ای تحلیل برنده و پیش رونده است که سیستم عصبی مرکزی انسان را درگیر می کند و به تدریج باعث زوال قوای عقلانی فرد می شود. این بیماری به طور معمول در افراد بالای 65 سال دیده می شود، اما امکان ابتلا به آن در سنین پایین تر هم وجود دارد. آلزایمر با اختلال حافظه و مشکل در به یادآوری اتفاقات نزدیک شروع می شود و در مراحل بعدی با فراموشی خاطرات قدیمی تر، مشکل در شناختن اطرافیان و یافتن راستا ها ادامه پیدا می کند. در مراحل پیشرفته بیمار دچار مسائلی از قبیل افسردگی، پرخاشگری، توهم های حاد نسبت به اطرافیان، هذیان، گوشه گیری، انجام کار های خطرناک و ازدست دادن کنترل ادرار و مدفوع می شود. علت بروز بیماری آلزایمر فاکتوری مشخص نیست، در حقیقت مجموعه ای از عوامل که بخش قابل توجهی از آن ها ناشناخته هستند، این بیماری را به وجود می آورند. همان طور که منشأ این بیماری دقیقا مشخص نشده است، فعلا درمان قطعی هم برای آن در دسترس نیست. اما سن بالا، سابقه خانوادگی، زن بودن و برخی مسائل ذهنی مثل سندروم داون، مهم ترین عوامل زمینه ساز آلزایمر هستند. این بیماری باعث تغییرات غیرقابل توجیه در خلق وخوی بیمار می شود. مثلا فرد ممکن است بدون دلیل خاصی دچار حس غم، خشم یا شادی شود یا حتی شخصیتش کاملا تغییر کند. بار ها دیده شده که آلزایمر باعث بروز رفتار های هیجانی و احساسی در افراد منطقی یا نشان دادن ترس در افراد شجاع شده است.

برای خیلی از ما پیش می آید که به طور اتفاقی کلید یا کیف پول مان را در جای اشتباهی بگذاریم،، اما این به مفهوم نگرانی از ابتلا به آلزایمر نیست. به قول معروف اگر متوجه شدید کلید همراه تان نیست، نگران نشوید، اما اگر کلید در دست تان بود و نمی دانستید با آن چه کنید، احتمالا در آستانه آلزایمر هستید.

طبق گزارش آکادمی آلزایمر، حدود 6 میلیون نفر آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند و هر 70 ثانیه یک فرد جدید آلزایمر می گیرد.

پیش از این معصومه صالحی، مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران گفته است که در ایران 750 هزار نفر مبتلا به دمانس هستند. به گفته او دمانس و آلزایمر هر دو شامل اختلالات رفتاری، شناختی، از دست دادن حافظه کوتاه مدت و بلند مدت و ... هستند؛ اما نکته قابل توجه آن است که باید میان بیماری آلزایمر و دمانس تفاوت قائل شویم. دمانس نوعی اختلال قابل برگشت در حافظه است که به دلایل مختلفی نظیر کم کاری یا پرکاری تیروئید، افسردگی، مصرف دارو های موثر بر روی مغز و... به وجود می آید.

بنا بر توضیحات صالحی حدود 70درصد از دمانس ها را بیماری آلزایمر تشکیل می دهد، او اضافه نمود: تشخیص و درمان به موقع دمانس می تواند به قابل برگشت بودن بیماری کمک شایانی کند، اما بروز بیماری آلزایمر غیرقابل برگشت بوده و درمان قطعی نیز ندارد، اما می توانیم با درمان زودهنگام آن را تا حد زیادی کنترل کنیم و بروز اختلالات ثانویه بیماری را به تعویق اندازیم.

برخی تحقیقات نشان داده اند صدمات متوسط و شدید به مغز می توانند خطر ابتلا به آلزایمر یا انواع دیگر زوال عقل را حتی سال ها بعد افزایش دهند. البته همه کسانی که چنین صدماتی را تجربه می کنند، دچار این مسائل نمی شوند. اما مطالعات اخیر نشان می دهند ضربات ملایمِ مکرر که در ورزش هایی مانند فوتبال، هاکی و بوکس به سر وارد می شوند، با ابتلا به نوعی از زوال عقل در ارتباط است. سایت مدیکال دیلی در یک مقاله جدید اعلام کرده است که زنان بیشتر دچار بیماری آلزایمر می شوند.

محققان در مورد این موضوع دو فرضیه را مطرح کرده اند؛ نخست اینکه زنان به طورکلی بیش از مردان عمرمی کنند و در نتیجه بیشتر احتمال دارد به سنی برسند که خطر ابتلا به این اختلال افزایش می یابد و دوم اینکه مکانیزم خاص زیست شناختی آنان درواقع به تغییرات نهفته مغز، پیشرفت و بروز علایم بیماری آلزایمر کمک می کند. بررسی هایی که در موسسه مک آرتور (MacArthur) صورت گرفته، نتایج جالبی را درخصوص اثرات پیری بر حافظه و قدرت ذهن به اثبات رسانده است. محققان به این نتیجه رسیده اند که در طول زندگی انسان، حجم مغز حدود 10 درصد کاهش پیدا می کند، اما این مسأله الزاما روی عملکرد مغز تأثیر نمی گذارد. به نظر می رسد سخت شدن و کاهش اتصالات مغزی نقش مهم تری از اندازه مغز در بروز آلزایمر دارند.

یافته های دانشمندان مرکز تحقیقات بیماری های آلزایمر ویسکانسین نشان می دهد افرادی که سروکار مستقیم با ارباب رجوع دارند یا مشاغل آن ها پیچیده تر است، به مراتب از افرادی که به طور انفرادی کار می کنند، قادر به تحمل آسیب های مغزی ازجمله آلزایمر هستند. تحقیقی جدید در بیمارستان بریگهام آمریکا ارتباطی معنی دار بین بالابودن بتا آمیلوئید و افزایش علایم اضطراب یافته است. سرپرست این تیم معتقد است با کنترل علایم اضطراب در سالمندان می توان تا حد زیادی احتمال ابتلا یا دستکم پیشرفت بیماری را کنترل کرد. از آنجا که کنترل التهاب در بدن می تواند به کنترل آلزایمر کمک کند، اخیرا تحقیقات گسترده ای روی تأثیر دارو های ضدالتهابی غیراستروییدی و دارو های ضدالتهابی مخصوص سندروم پیش از قاعدگی بر بیماران آلزایمری صورت گرفته است. تحقیقی در دانشکده پزشکی هاروارد روی تأثیر احتمالی داروی ضدصرع بر فعالیت مغز بیماران مبتلا به آلزایمر در جریان است که تأثیر آن بر موش ها مثبت بوده است.

بسکمک تصور می کنند افراد جوان هرگز به آلزایمر مبتلا نمی شوند، اما این تصور نادرست است. هر چند بیشتر بیمارانی که مبتلا به آلزایمر تشخیص داده شده اند، بیش از 65 سال دارند، اما هر ساله حدود 200 هزار آمریکایی زیر 65 سال مبتلا به آلزایمر تشخیص داده می شوند. وقتی مردم در 40 یا 50 سالگی به این بیماری مبتلا می شوند، احتمالا پزشکان آلزایمر را به عنوان یک احتمال برای این افراد در نظر نمی گیرند و در نتیجه مدت ها طول می کشد تا تشخیص دقیقی در مورد آن ها انجام شود.

بسکمک بر این باورند کسی از آلزایمر نمی میرد. اما ای کاش این باور درست بود. متاسفانه آلزایمر ششمین عامل مرگ ومیر در آمریکاست. در مراحل آخر بیماری افراد مبتلا به آلزایمر توانایی پاسخ به محیط پیرامون و در بیشتر موارد هوشکمک خود نسبت به اطراف شان را نیز از دست می دهند. اغلب این بیماران به مراقبت تمام مدت نیاز دارند و به تدریج توانایی راه رفتن، نشستن و پایان بلعیدن را ازدست داده و نسبت به عفونت هایی مانند ذات الریه هم آسیب پذیر می شوند.

همیشه این گزاره مطرح است که افراد مبتلا به آلزایمر نمی توانند فعالیت کنند و از کار هایی که انجام می دهند لذت ببرند، اما این باور غلط است، افراد مبتلا به آلزایمر می توانند زندگی پویایی داشته باشند. در مراحل اولیه بیماری بسکمک از بیماران وقت بیشتری را با خانواده شان می گذرانند، آلبوم عکس تهیه می کنند، نامه می نویسند و حتی داوطلبانه در تحقیقات مربوط به آلزایمر شرکت می کنند. در مراحل بعدی بیماری، بیمارانی که به خوبی از آن ها مراقبت می شود هنوز هم می توانند در برخی فعالیت های اجتماعی شرکت و زندگی شادی را با اطرافیان شان تجربه کنند.

باور غلط دیگر این است که آلزایمر با فراموشی اشتباه گرفته می شود و بخشی طبیعی از پیر شدن به حساب می آید. این باور درست نیست. گاهی با بالا رفتن سن، قدرت حافظه کاهش پیدا می کند. اما کاهش حافظه مربوط به آلزایمر، کار های روزمره را هم شامل می شود و مشکل بسیار جدی تری است. در مراحل اولیه افراد مبتلا ممکن است چیز هایی که تازه یاد گرفته اند، قرار ملاقات ها یا اتفاقات مهم را فراموش کنند و یک سری سوال را بار ها و بار ها از اطرافیان شان بپرسند. با پیشرفت بیماری بیماران در جهت یابی به مشکل بر می خورند و از انجام کار های معمول روزانه خود ناتوان می شوند. از طرف دیگر خیلی وقت ها فراموشی با آلزایمر اشتباه گرفته می شود، فراموشی ای که بر روی تصمیمات و توانایی های عملکردی اثر نگذارد تا حدی می تواند طبیعی یا واکنش طبیعی مغز ما نسبت به رویداد ها باشد. به یاد نیاوردن موقت اسم ها، تاریخ مناسبت ها، مطالبی که مطالعه کرده اید، جزئیات یک گفتگو یا تمرکز نداشتن نگران کننده نیست.

اینکه گفته می شود آلزایمر بر اثر شوک های ناگهانی به وجود می آید هم نادرست است. آلزایمر بیماری ای نیست که یک شبه و ناگهانی به وجود بیاید، این بیماری به تدریج ایجاد شده و پیشرفت آن نیز تدریجی است، وقتی نشانه های بیماری به صورت ناگهانی بروز یا به سرعت پیشرفت کرد باید علت را خارج از آلزایمر جست وجو کنید. اگر افراد خانواده ام گرفتار آلزایمر نیستند لازم نیست نگران این بیماری باشم این هم یکی دیگر از تصور های غیردقیق درباره آلزایمر است. تنها یا مهم ترین علت بروز آلزایمر برخلاف نظر رایج، ژنتیک نیست. تنها 10 درصد افراد مبتلا زمینه های وراثتی داشته اند. همچنین گاهی در برخی از اظهارنظر های غیرکارشناسانه به قابل درمان یا قابل پیشگیری بودن این بیماری اشاره می شود. اما متاسفانه آلزایمر با هیچ نوعی از سبک زندگی، تغذیه، اضافه نمودن هیچ نوع مکمل غذایی و ویتامین قابل درمان قطعی نیست و از آنجا که منشأ مشخصی ندارد نمی توان به طور قاطع روشی برای پیشگیری از آن اعلام کرد.

امروزه تناسب اندام، یکی از معیار های سلامت بدن در نظر گرفته می شود. اضافه وزن و چاقی، یا لاغری های مفرط و بی دلیل هرکدام می تواند نشانه بیماری هایی مثل مسائل گوارشی، قلب و عروق، پرفشاری خون، دیابت و سرطان باشد. رسیدن به وزن مناسب تا حد زیادی می تواند از مبتلا شدن به دیابت نوع 2 پیشگیری کند و کلسترول خوب را که باعث پاکسازی کلسترول بد بدن می شود، افزایش دهد و این کار باعث کم شدن خطر حمله های قلبی می شود.

وقتی وزن ما متعادل است، تری گلیسیرید یا همان چربی ذخیره بدن و همچنین فشار خون ما، کاهش پیدا کرده و به همان نسبت مسائل قلبی و عروقی سراغ ما نمی آید. هر 5 کیلو اضافه وزن، فشاری در حد 20 کیلوگرم روی زانو ها و مفاصل پایین تنه ما وارد می کند. پس واضح است که کم کردن وزن چطور می تواند این آسیب را کم کرده و حتی احتمال ابتلا به آرتروز و دیگر مسائل استخوان و عضلانی را از بین ببرد. در کنار تأثیراتی که تناسب اندام روی بدن ما دارد، به سلامت روان مان هم کمک زیادی می کند. شاید بپرسید چطور؟ کاهش وزن احساس بی حالی و کسالت را کم کرده و میل به تحرک را بالا می برد. از طرف دیگر کیفیت خواب در افرادی که اضافه وزن ندارند بالاتر است. مجموع این موارد باعث کاهش افسردگی و بالارفتن انرژی می شود.

برای اینکه به وزن ایده آل برسیم باید روزانه 30دقیقه ورزش هوازی را در برنامه مان بگنجانیم، پیاده روی سریع برای همه افراد قابل دسترس است و بهترین فعالیت است. در کنار آن باید رژیم غذایی مان را هم اصلاح کنیم: یعنی غلات سبوس دار، سبزیجات، منابع پروتیینی کم چرب مثل مرغ و ماهی را به رژیم مان اضافه و گوشت قرمز را تا جایی که ممکن است کم کنیم. خیلی از ما تقصیر اضافه وزن را به گردن مسائل وراثتی می اندازیم، این درست است که کم کردن وزن و رسیدن به وزن مناسب برای کسانی که مسائل ارثی دارند ممکن است سخت تر باشد، اما بی تحرکی و تغذیه ناسالم در اضافه وزن نقش پررنگ تری نسبت به زمینه های ژنتیک دارد. فراموش نکنیم که از هرچیزی مهم تر، اراده ما برای داشتن یک زندگی سالم از هر انگیزه ای قوی تر است.

دکتر محمدرضا مرادی، نورولوژیست در مورد روش های پیشگیری از آلزایمر به شهروند می گوید: تا به حال روشی که به طور قطع بتواند جلوی بروز این بیماری را بگیرد پیدا نشده،، اما با انجام یک سری تغییرات در سبک زندگی ممکن است بتوانیم بروز یا پیشرفت این بیماری را کند کنیم.

به گفته این متخصص مغز و اعصاب، نواختن یک ساز، نقاشی یا مجسمه سازی، همچنین مطالعه مرتب، انجام بازی های فکری و حل کردن جدول باعث افزایش عمر مغز شده و می تواند ما را کمتر در معرض این بیماری قرار دهد. او 30دقیقه ورزش روزانه را هم درسلامت قلب، ماهیچه ها و مغز موثر می داند و می گوید پیاده روی، باغبانی و حتی تمیز کردن منزل می تواند بدن و ذهن را قوی نگه دارد و از همین طریق احتمال ابتلا به آلزایمر را کم می کند یا به تعویق می اندازد. این متخصص اعصاب درباره رژیم غذایی مناسب هم توصیه هایی دارد: باید روزانه حداقل پنج نوع میوه و سبزی تازه به خصوص سبزیجات پهن برگ مثل بروکلی، اسفناج و کاهو را در برنامه غذایی مان بگنجانیم. مصرف ماهی های چرب، دانه ها و آجیل ها، آنتی اکسیدان ها و مایعات، همچنین ترک سیگار و کنترل فشار خون و کلسترول هم برای سلامتی مغز ما مفید است.

مرادی مهم ترین راه حل برای سلامت مغز و بالا بردن عملکرد آن را داشتن سبک زندگی سالم می داند. او در این مورد می گوید در کنار تغذیه مناسب و کنترل چاقی، داشتن ارتباط اجتماعی مستمر یعنی انجام سرگرمی هایی که ترکیبی از فعالیت اجتماعی، فیزیکی و روانی است، بهترین محافظ در برابر آلزایمر است. کنترل اضطراب هم راه حل مناسبی برای مبارزه با این بیماری است. تقویت آرامش با انجام مدیتیشن و انجام امور معنوی می تواند شما را در برابر آثار مخرب استرس ایمن و در برابر آسیب های مثل آلزایمر مقاوم کند.

منبع: شهروند

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
انتشار: 30 بهمن 1398 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: forushebartar.ir شناسه مطلب: 472

به "آلزایمر همان فراموشی نیست" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "آلزایمر همان فراموشی نیست"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید